Türkiye’de susam üretimi yıldan yıla geriledi. 1990’lı yıllarda 940 bin dekar alanda 43 bin ton susam üretilirken, geçen yıl üretim 16 bin tonlara geriledi. Susam tüketimi artarken, yerli üretim azaldı. İktidarın politikaları sonucunda ekim alanları yüzde 57 daralırken, üretim de yüzde 32 düştü. İktidar, diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi üretim azalınca hemen ithalata yöneldi. Geçen yıl 215 bin ton susam ithalatı ile rekor kırıldı. Türkiye geçen yıl 38 ülkeden susam ithal etti. İthalat yapılan ülkeler ise şöyle: Çad, Sudan, Brezilya, Nijer ve Pakistan. En fazla ithalat yüzde 28 ile Çad’dan. Diğer yandan talebi karşılamak için ithalat artarken, yerli kaliteli susam da ihraç ediliyor.
ÜRETİLENİN 13 KATI İTHALAT
CHP Edirne Milletvekili Ediz Ün, Türkiye’nin 2023 yılında 16 bin ton susam ürettiğine işaret ederek, şunları söyledi:
“Geçen yıl ürettiğimiz susamın 13 katını ise ithal ettik. Ne yazık ki Türkiye mercimekte olduğu gibi kaliteli susamını Avrupa Birliği ülkelerine satarken, Çad, Sudan, Brezilya, Nijer ve Pakistan’dan daha düşük proteinli ve yağlı susamı ithal ederek vatandaşına yediriyor. Bugün tahinde, ramazan pidesinde, simitte, pastacılık ürünlerinde kullanılan susam ithal. 2023 yılında 215 bin ton susam ithalatına 404 milyon dolar ödedik. Bu ithalat yüzyıllık Cumhuriyet tarihinin en yüksek ithalatıdır.”
Ün, AKP döneminde 2.7 milyon ton susam ithalatına 3.8 milyar dolar ödendiğine dikkat çekti.
‘SİMİT NASIL YERLİ KALIR?’
“Bizim kaliteli susamımızı sadece zengin ülkeler değil hemen yanı başımızdaki komşumuz Irak bile ithal ediyor” diyen Ün, şöyle devam etti:
“Onlar vatandaşlarına besin değeri yüksek susamlar yedirirken biz ise dünyanın dört bir yanından daha düşük kalitede susam topluyoruz. AKP’nin ülkeyi düşürdüğü durum maalesef budur. Vatandaşına ikinci sınıf ürünü layık görürken en iyi ürünler yabancılara gidiyor. Kendi ürettiğimizi bile ağız tadıyla yiyemiyoruz. Üstelik her geçen yıl üretimimiz düşüyor. Simitte susam ithal, buğday ithal olursa simit nasıl yerli kalır ? AKP simidi de kendine benzetti.”
Ün, Türkiye’nin 32 ilinde susam üretildiğine dikkat çekerek, “Seçim bölgem Edirne bir zamanlar 57 ton susam üretirken şimdi 11 ton üretiyor. Çiftimize destek verilirse biz bunu üretiriz. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim: Avrupa’ya sınır olan ilimizde çiftçilerimize destek versinler biz Edirne çiftçisi olarak Türkiye’nin susam ithalatını azaltır hatta ihracata geçeriz” dedi.
